“De angst om kwetsbaar te zijn is puur een illusie en als zodanig gemakkelijk te herkennen
als je eenmaal de moed hebt opgevat zonder geheimen te leven.”
Uit padwerk lezing 252: Privacy of geheimhouding
De angst voor kwetsbaarheid is net als alle overige psychologische angsten (behalve gezonde angsten) gebaseerd op illusies en misvattingen. Door onze angst eerlijk toe te geven zijn we meer in contact met onszelf dan wanneer we de angst ontkennen. Als we de angst onderzoeken, zullen we merken dat de echte reden voor de angst vaak schaamte en trots is. Het idee dat het vernederend is om bepaalde gevoelens te hebben of kwetsbaar te zijn en de overtuiging dat de pijn die we als kind hebben ervaren komt doordat we geen waarde hebben, creëert de neiging om onze werkelijke gevoelens te ontkennen. De druk van die ontkenning veroorzaakt vervolgens angst en de angst eist dan weer dat we redenen verzinnen die deze angst rechtvaardigen. Die angsten zijn het gevolg van bewuste of onbewuste verwarde en onware gedachten. Wanneer we die waarheid beseffen dan zal de angst langzamerhand ophouden vooral als we de bereidheid hebben om door de angst heen te gaan. Als kind manifesteert onze innerlijke kern van liefde, wijsheid en levenskracht zich als een tere, zachte en kwetsbare plek. Door alle jeugdervaringen van verwarring en pijn verdedigen we ons tegen die zachte openheid. We pantseren onze levenskern, waardoor de levenskracht blokkeert en vervormt in emotionele, mentale en uiteindelijk in fysieke verkrampingen. Kwetsbaar durven zijn lijkt een afgrond, maar als we in die afgrond springen, blijkt dat het ons vrij en sterk maakt. In deze workshop zullen we met een liefdevolle nieuwsgierigheid aan de hand van thema’s uit de padwerk lezingen de illusoire angst om kwetsbaar te zijn onderzoeken.
Het ideaalbeeld maakt kwetsbaar
Het geïdealiseerde zelfbeeld is iets wat we onszelf opleggen, om toe te dekken wat we werkelijk voelen. We streven ernaar om iets beters te zijn of te bereiken en we aanvaarden niet wie we werkelijk zijn en wat we voelen. Dit kenmerkt zich door enerzijds een perfectionistische, strenge, onverdraagzame houding en anderzijds een trotse houding van onkwetsbaarheid en superioriteit, die zich uit in negatieve trekken – die we vaak uit angst voor afwijzing verbergen – zoals minachting, agressiviteit, vijandigheid en een te grote ambitie.
Je ziet helemaal over het hoofd dat niets iemand zo kwetsbaar maakt als trots. Niets veroorzaakt zoveel angst. In de meeste gevallen bestaat er een combinatie van deze twee neigingen: enerzijds overdreven veeleisende morele normen waaraan je onmogelijk kunt voldoen, anderzijds trots op je onkwetsbaarheid, ontoegankelijkheid en superioriteit. Deze elkaar uitsluitende gedragswijzen zijn een grote belasting voor de psyche. (Uit padwerk lezing 83)
Uit verdediging onkwetsbaar willen zijn
Het kind maakt het innerlijke centrum onkwetsbaar door zich terug te trekken, zichzelf te verharden en gevoelens te verdoven, echte gevoelens door onechte gevoelens te vervangen en ook door wreedheid. Als volwassene maken we nog steeds gebruik van deze verdediging waardoor we ons van het beste, het meest wijze en betrouwbare aspect in onszelf afscheiden. Wreedheid zal op bewust en onbewust niveau verdwijnen als we de innerlijke kern met zijn warme gevoelens, kwetsbaarheid, wijsheid en kracht erkennen en alle ruimte te geven.
De levenskern zit diep in ieder individu. In een kind, manifesteert het zich als een zeer kwetsbare plek. Zijn specifieke vitaliteit komt uit een tere, zachte en kwetsbare kern. Als kinderen gekwetst worden en in de war raken en als ze de gebeurtenissen om zich heen niet goed begrijpen, dan beginnen ze die kwetsbare plek te pantseren om zichzelf tegen die zachte openheid te verdedigen. Met behulp van verschillende mechanismen verstopt en bedekt het kind steeds meer die levenskern onder harde lagen. Zonder een volwassen en realistisch begrip dat wil zeggen een gerijpt ego, kan het kind dit zachte, kneedbare levenscentrum dat de meest sterke, scheppende en intelligente krachten herbergt, niet hanteren. Uit zelfbescherming moet het deze levenskern van zijn bewustzijn loskoppelen. (Uit padwerk lezing 139)
Liefde geneest de illusoire angst om kwetsbaar te zijn
We geloven dat de illusoire angst om kwetsbaar te zijn ons beschermt tegen pijn en teleurstelling. Maar we hebben de kracht om zwak en kwetsbaar te zijn wanneer we kiezen voor echt leven, liefhebben, voelen, genieten, veranderen en emotioneel groeien. We kunnen alleen liefhebben als we bereid zijn de denkbeeldige gevaren te riskeren van werkelijk voelen met ons hart, onszelf voelen, onze tederheid, onze kwetsbaarheid, de schoonheid van de schepping, de innemendheid van anderen die strijden in hun pogingen om het licht te vinden.
De eerste stap moet de bereidheid zijn om lief te hebben. Je hebt niet zomaar opeens lief omdat je daarvoor kiest. Je moet de goddelijke aard van je diepste kern te hulp roepen om je de genade van de liefde te geven. De genade van God kan zich in je openbaren als jij je hart opent en je angst kwijt raakt voor gevoelens en voor kwetsbaarheid. Dat is alles wat je nodig hebt. Als je niet liefhebt, heb je niets. Als je liefhebt, heb je alles. (Uit padwerk lezing 202)
Meditatie de illusoire angst om kwetsbaar te zijn
Ga gemakkelijk zitten, zet je voeten stevig op de grond en sluit je ogen
Ontspan en word innerlijk stil
Ik nodig je uit om je met de eenheid, liefde en waarheid van het goddelijke ware zelf te verbinden
Kijk samen met het ware zelf naar het innerlijke kind dat bang is om kwetsbaar te zijn
Voel met mededogen hoe het innerlijke kind zijn kwetsbare levenskern gepantserd heeft
Voel met compassie hoe het innerlijke kind werkelijke gevoelens ontkent
Voel met mildheid hoe het innerlijke kind zich aan het ideaalbeeld vastklampt
Vraag hulp aan het ware zelf om je de genade van de liefde te geven
Vraag moed aan het ware zelf om je angst voor gevoelens en kwetsbaarheid los te laten
Vraag kracht aan het ware zelf om je hart te openen
Open jezelf voor het advies van het ware zelf over waar jij je nog aan een ideaalbeeld vasthoudt
Visualiseer jezelf als iemand die kwetsbaar durft te zijn