“Omdat de meeste mensen psychologisch of spiritueel gezien een of andere fundamenteel verkeerde houding hebben, is vaak een van de eerste dingen die moet gebeuren wanneer iemand aan dit pad begint een verandering in het leven tot stand te brengen. Bovendien is het vaak zo dat de mens zich niet eens bewust is van deze fundamenteel verkeerde houding.”
Uit lezing 27: “Ook op het pad kun je jezelf ontvluchten”
Collectief bevinden wij ons in een vicieuze cirkel. We wachten namelijk steeds op een verandering van de omstandigheden, terwijl de omstandigheden wachten totdat wij van houding veranderen. We zijn nog onwetend van het feit dat uiterlijke conflicten slechts een afspiegeling zijn van de innerlijke onjuiste houding en verkeerde conclusies. Dus dienen we deze houding om te keren.
De niveaus waarmee op dit pad gewerkt dienen te worden en waar we de spirituele wetten ervaren, zijn de volgende aspecten van de menselijke persoonlijkheid:
1. Het niveau van de gedachten (heeft effect op alle niveaus) = oorzaak
2. Het niveau van het gedrag (innerlijke en uiterlijke wil) = oorzaak
3. Het niveau van het gevoel = oorzaak
4. Het niveau van gezondheid (geest en gestel) = gevolg
5. Het niveau van de gebeurtenissen = gevolg
Overeenkomstig de wet van oorzaak en gevolg, die volkomen natuurlijk en onpersoonlijk werkt, zijn de eerste drie niveaus oorzaak en de laatste twee niveaus tonen het gevolg.
Als we de verbanden tussen onszelf en de gebeurtenissen gaan leggen, ook al lijken ze ver buiten onze wil en verantwoordelijkheid om te gaan, dan gaat er een eigenaardige omkering plaatsvinden in de visie op onszelf en het leven.
Wat eerst oorzaken leken – de gezondheid en de gebeurtenissen – worden nu gevolgen en andersom. De gezondheid en de gebeurtenissen worden nu een symbolische weergave van de innerlijke werkelijkheid. Deze nieuwe zienswijze brengt een heel gamma van nieuwe reacties op het leven voort. Er komt een diep gevoel van veiligheid omhoog omdat gedachten en wensen, gevoelens en gedrag nu als scheppende krachten gezien worden.
Niets gebeurt zonder een oorzaak en een gevolg, maar wanneer we onbewust of bewust de wet van oorzaak en gevolg niet accepteren, dan zal er een vervorming optreden in de actieve en passieve stromingen. Want de kosmische beweging die alles wat is doordringt, is een mengsel van activiteit en passiviteit; de twee fundamentele, goddelijke aspecten in het universum. Het is de zijnstoestand. Als de actieve krachten in kanalen geperst worden die bestemd zijn voor de passieve stromen, ontstaat er verstopping en het gevolg voor de mens is frustratie.
Als anderzijds de passieve krachten in de plaats komen van de actieve krachten en de kanalen ingaan waar het actieve principe vrij zou moeten werken en stromen, dan treedt er geen verstopping op maar een stilstand of stagnatie.
Het ontspannen aanvaarden van de onvolmaaktheid van anderen en van onszelf is een passieve kracht in het passieve kanaal. Vechten we en zijn we opstandig tegen omstandigheden die we niet kunnen veranderen, dan persen we actieve krachten in het passieve kanaal en verspillen we onze krachten. Onszelf onder ogen zien is een actieve kracht in het actieve kanaal en daardoor ervaren we dat wij de macht hebben om onszelf te veranderen. Geen verantwoordelijkheid nemen voor ons leven door ons een slachtoffer te voelen is een passieve kracht in het actieve kanaal en dat schept hulpeloosheid.
Als energie in het juiste kanaal wordt geleid, schept dat automatisch steeds meer en steeds nieuwe energie. Maar persen we hem in een kanaal dat daar niet voor bedoeld is, dan gebeurt dit zeer beslist niet.
Bewustzijn bepaalt de mate en de richting van de beweging en reguleert de beweging overeenkomstig onze opvattingen van de werkelijkheid. Beweging zonder bewustzijn loopt verloren in de verkeerde kanalen. De beweging kan te extreem of te eenzijdig zijn of ons doen vastlopen in apathie en stagnatie.
Verkeerde hyperactieve stromingen zoals trots en eigenzinnigheid geven spanning en een innerlijke druk; het zijn vervormingen van een te sterk ego. Angst en apathie zijn de vervormingen van een zwak ego. Een te sterk ego en een zwak ego zijn onderling verbonden. Er is dan sprake van een verstoord evenwicht. In één en dezelfde persoonlijkheid is een gebied onderontwikkeld, terwijl een ander gebied te sterk ontwikkeld is.
We kunnen de subtiele, maar niettemin duidelijke verdraaiing van het eenheidbrengende principe van beweeglijkheid en ontspanning observeren, wanneer er sprake is van beweeglijkheid en krampachtigheid. En zo ook waar we ontspanning en stagnatie hebben, namelijk onbeweeglijkheid. We kunnen het waarnemen op alle vijf niveaus; zowel in onze gedachten, in ons gedrag, in onze gevoelens, als ook in onze gezondheid en uiteindelijk in de gebeurtenissen.
We kunnen elk moment ervoor kiezen de verkeerd gerichte energiestromen te veranderen, de hyperactiviteit tot rust te laten komen en de onterechte passiviteit in actie om te zetten. Dan zullen activiteit en passiviteit tot één harmonieuze kosmische beweging versmelten.
“Een positief beeld van het universum als heilzame kracht en als zegenrijke bestemming; vrijheid en niet bang zijn om lief te hebben; een gezond evenwicht tussen activiteit en passiviteit: deze drie aspecten vormen een samenhangend geheel dat een individu in staat stelt om in harmonie te zijn met zichzelf en met het leven en zich zo op alle mogelijke manieren te vervullen. Voor het realiseren van deze drie aspecten is het nodig dat het innerlijke centrum van de mens, de kern die wij het ware zelf noemen, gewekt en geactiveerd wordt.”